ขยะถุงกระดาษกาแฟ
ปัจจุบันธุรกิจกาแฟถุงกระดาษเป็นที่นิยมของลูกค้าจำนวนมาก เนื่องจากมีบรรจุภัณฑ์ที่แปลกใหม่ อีกทั้งยังสามารถเก็บความเย็นได้ดีกว่าแก้วกาแฟทั่วๆไปได้ถึง 6 ชั่วโมง เพื่อให้กาแฟมีรสชาติอร่อยเหมือนตอนชงใหม่ๆ ให้นานที่สุด ถือเป็นจุดขายจุดหนึ่งที่นักการตลาดพยายามนำมาใช้
ธุรกิจกาแฟถุงกระดาษในขณะนี้มีไม่ต่ำกว่า 20 ยี่ห้อ แต่ละยี่ห้อจะมีสาขาย่อย ตั้งแต่หลักหน่วยจนถึงหลักร้อย ทั้งขยายด้วยตัวเอง และแฟรนไชส์ที่มีไม่ต่ำกว่า 3 พันสาขาทั่วประเทศ
ขณะเดียวกันกาแฟถึงกระดาษเหล่านี้กลับสร้างปริมาณขยะมากกว่าบรรจุภัณฑ์กาแฟรูปแบบอื่นๆ
โดยกรมควบคุมมลพิษ (คพ.) จัดทำรายงานเปรียบเทียบปริมาณขยะที่เกิดจากการกินกาแฟแต่ละชนิดออกมา ระหว่างกาแฟในแก้วพลาสติก กาแฟในแก้วไขกระดาษ และกาแฟในถุงกระดาษ
พบว่า กาแฟถุงกระดาษมีบรรจุภัณฑ์ 5 ชิ้น คือ ถุงใส่กาแฟ 1 ชิ้น ถึงพลาสติกหูหิ้ว 5 ชิ้น ถึงกระดาษ 1 ชิ้น หลอดและหนังยางสำหรับรัดปากถุงอีกอย่างละ 1 ชิ้น มีน้ำหนัก 0.2 กิโลกรัม ต่อ 100 ชุด
ส่วนกาแฟในแก้วพลาสติกแบบหนา มีบรรจุภัณฑ์ 4 ชิ้น แต่ก่อให้เกิดขยะในปริมาณน้ำหนักเท่ากับกาแฟถุงกระดาษ คือ 0.2 กิโลกรัมต่อ 100 ชุด
สำหรับกาแฟในแก้วพลาสติกบาง มีบรรจุภัณฑ์ 4 ชิ้น คือ แก้ว ฝาครอบ ถุงแบบมือถือ และหลอด ก่อให้เกิดขยะน้อยกว่าการบริโภคแบบอื่น มีน้ำหนัก 0.1 กิโลกรัม ต่อ 100 กรัม
ส่วนแก้วกระดาษที่เคลือบไข มีบรรจุภัณฑ์ 4 ชิ้น แต่ก่อให้เกิดขยะหลายประเภท ทั้งขยะกระดาษที่เคลือบไข และขยะพลาสติก
บรรจุภัณฑ์เหล่านี้จะสร้างผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม คือ จะทำให้มีขยะจากกระดาษเพิ่มขึ้น เนื่องจากพฤติกรรมการไม่คัดแยกขยะเพื่อนำกลับมาใช้ประโยชน์และถุงกระดาษที่ใช้บรรจุกาแฟมีความชื้นจึงยากต่อการนำกลับไปใช้ประโยชน์อีกด้วย
ปริมาณการใช้ถุงพลาสติกในชีวิตประจำวันสูงขึ้นทุกปี ในปี 2555 มีขยะเกิดขึ้น 24.73 ล้านตัน เป็นขยะพลาสติก 4.02 ล้านตัน หรือร้อยละ 17 หรือ ประมาณวันละ 11,800 ตัน
มีการนำกลับมาแปรรูปใช้ประโยชน์ในภาคอุตสาหกรรมร้อยละ 35 หรือปริมาณ 764,000 ตัน บางส่วนถูกทิ้งลงในที่สาธารณะ และที่ดินเอกชน ที่รกร้างว่างเปล่า รวมไปถึงในแหล่งน้ำ
บางส่วนถูกเก็บไปกำจัดที่กำจัดขยะมูลฝอยองค์การบริหารส่วนท้องถิ่นปริมาณ 80% ของปริมาณขยะที่เกิดขึ้น 3.36 ล้านตันต่อปี หรือประมาณ 9,200 ตัน
แบ่งเป็นเศษขยะถุงพลาสติกที่มีการปนเปื้อน ต้องใช้ต้นทุนในการจัดเก็บล้างทำความสะอาดสูง ได้แก่ ถุงร้อน ถุงเย็น ที่ใช้บรรจุอาหาร ถุงหูหิ้ว ที่ใช้ใส่ของ ถุงซองพลาสติกที่ใช้บรรจุอาหารสำเร็จรูปประเภทต่างๆ
ทั้งนี้ คพ. ต้องการชี้ให้เห็นว่า การออกแบบ ดีไซน์บรรจุภัณฑ์ ต้องคำนึงถึงผลกระทบ และมีความรับผิดชอบกับสิ่งแวดล้อมด้วย เนื่องจากเวลานี้ประเทศไทยมีปัญหาเรื่องขยะปริมาณมากเกินกว่าที่จะกำจัด
โดยเฉพาะอย่างยิ่งถุงพลาสติก เป็นขยะที่มีคุณสมบัติทางเคมี และกายภาพที่มีอายุยาวนานมากกว่า 1,000 ปี
ที่มา : หนังสือพิมพ์ ข่าวสด ปีที่ 23 ฉบับที่ 8478 หน้า 6
วันที่ : 14 กุมภาพันธ์ 2557